Wskazówki dla odwiedzających Auschwitz

Zwiedzanie indywidualne: Daje więcej czasu na refleksję i eksplorację poza standardową trasą. Wymaga jednak solidnego przygotowania, aby w pełni zrozumieć ogrom historycznego znaczenia tego miejsca. W określonych godzinach oraz dla grup powyżej 10 osób zwiedzanie z przewodnikiem jest obowiązkowe.

Przeczytaj te opinie, zanim podejmiesz decyzję.

Zwiedzanie z przewodnikiem: Dostarcza usystematyzowanych informacji i kontekstu historycznego, które nie zawsze są oczywiste na podstawie tablic czy ekspozycji. Szczególnie polecane osobom odwiedzającym po raz pierwszy. Skorzystaj z oficjalnej strony, aby zarezerwować wizytę, lub wybierz pełny pakiet zorganizowanej wycieczki opisany poniżej za wyższą cenę.

Zorganizowane zwiedzanie z przewodnikiem: Idealne dla podróżnych ceniących wygodę – wycieczki te zazwyczaj obejmują transport z Krakowa, bilety wstępu oraz oprowadzanie z przewodnikiem. Można je zarezerwować w lokalnych biurach podróży lub na platformach internetowych.

Mniej tłumów: Najspokojniej jest od listopada do marca. Najlepiej odwiedzić o godz. 8:00 lub późnym popołudniem – w późniejszych godzinach porannych i wczesnym popołudniem jest największy ruch z powodu dużych grup zorganizowanych.

Jak ominąć kolejki: Odwiedzający indywidualni oraz grupy do 15 osób mogą pominąć długie kolejki przy wejściu (zapytaj o pomoc obsługę na miejscu).

Najlepsza pogoda: Najlepsza pogoda przypada zwykle między kwietniem a czerwcem lub wrześniem a październikiem. W lipcu i sierpniu bywa tłoczno i upalnie, z kolei zimą temperatura spada czasem poniżej zera.

Godziny otwarcia Miejsca Pamięci

📍 Lokalizacja: Auschwitz leży w Oświęcimiu – 70 km od Krakowa (~1 godz. pociągiem lub ~1,5 godz. autobusem)

🚆 Pociągiem: Stacja Oświęcim znajduje się ok. 1,5 km od Miejsca Pamięci

🚌 Autobusem: Lajkonik kursuje bezpośrednio pod główne wejście Muzeum

🚗 Samochodem: Dojazd trasą A4 lub DK44

🚐 Przejazd prywatny: Ustal pełny koszt przejazdu z góry

Strona 'Trasa' przedstawia miejsca odwiedzane podczas zwiedzania standardowego oraz rozszerzonego (aby zobaczyć je na mapie, użyj przycisku w prawym dolnym rogu). Większość odwiedzających odwiedza dwie główne lokalizacje:

1. Auschwitz I – Obóz macierzysty
↓ Brama główna „Arbeit macht frei”
↓ Bloki 4 i 5 – Wystawy o masowej zagładzie i zagrabionych rzeczach
↓ Blok 6 / 7 – Losy więźniów i zdjęcia wykonane podczas rejestracji
↓ Blok 11 – Sąd SS, podziemne cele i Ściana Śmierci
↓ Krematorium I – Jedyne zachowane krematorium i komora gazowa

2. Auschwitz II-Birkenau
↓ Brama główna – Słynna kolejowa brama wjazdowa
↓ Rampa – Miejsce selekcji nowoprzybyłych Żydów
↓ Ruiny – Pozostałości zniszczonych komór gazowych i krematoriów
↓ Pomnik – Pomnik upamiętniający wszystkie ofiary
↓ Baraki – Trudne warunki życia więźniów
⇨ Wyjście

Ponieważ Auschwitz nie jest typową atrakcją turystyczną, należy odpowiednio przygotować się zarówno logistycznie, jak i emocjonalnie. Planując wizytę, weź pod uwagę powyższe okoliczności, własne ograniczenia fizyczne i sprawdź te strony:

• Bilety – Dowiedz się o rodzajach zwiedzania i możliwościach rezerwacji

• Dojazd – Jak dotrzeć na miejsce i poruszać się po terenie

• Muzeum – Sprawdź czego się spodziewać podczas zwiedzania

• Zwiedzanie – Poznaj miejsca, które zobaczysz

Znajomość historii miejsca przed wizytą pozwoli lepiej przeżyć ją w sposób edukacyjny i z należytym szacunkiem.

Historia obozu na stronie auschwitz.org

Jedzenie na terenie muzeum jest zabronione, ale przekąski można spożyć poza jego terenem.

Zaleca się pozostanie nawodnionym—można wnosić wodę i napoje bezalkoholowe.

Toalety są dostępne przy wejściach, a wewnątrz Miejsca Pamięci są tylko nieliczne sanitariaty: 🚾 Toalety przy ekspozycjach

✅ Wymagane: Wejściówka (w wersji papierowej lub cyfrowej) oraz ważny dokument tożsamości

✅ Zalecane: Butelka wody, parasol na wypadek deszczu lub słońca oraz buty trekkingowe ze względu na nierówny teren. Zwiedzanie odbywa się głównie na zewnątrz, więc dostosuj ubiór do pogody.

❌ Ogranicz rzeczy osobiste do minimum ze względu na limity wielkości bagażu – unikaj zbędnych wartościowych przedmiotów i rzeczy z listy zakazanych poniżej.

🛅 Przechowalnia bagażu na miejscu

Na teren Miejsca Pamięci nie wolno wnosić: dużych toreb, niestosownego stroju, głośnych urządzeń audio, statywów, dronów, zwierząt, alkoholu, narkotyków, broni (w tym noży i nożyczek), substancji niebezpiecznych oraz jakichkolwiek flag, transparentów czy symboli politycznych, religijnych lub nacjonalistycznych (z wyjątkiem oficjalnych ceremonii).

Sprawdź dostępne opcje przechowywania poniżej.

Fotografowanie i filmowanie prywatne są dozwolone z wyjątkiem:

🚫 Wnętrz – z użyciem lampy błyskowej
🚫 Nagrywania oprowadzania przewodnika
🚫 Ekspozycji włosów ofiar (blok 4)
🚫 Piwnic bloku 11
🚫 Punktów kontroli bezpieczeństwa

Zwiedzanie z dziećmi jest dozwolone, jednak nie jest zalecane dla dzieci poniżej 14 lat ze względu na drastyczną tematykę. Rodzice powinni brać pod uwagę dojrzałość emocjonalną dziecka.

Odwiedzający z niemowlętami powinni korzystać z nosidełka, ponieważ wózki nie są dozwolone w budynkach. W recepcji (parter), za toaletami przy bramkach bezpieczeństwa znajduje się pokój dla rodziców wyposażony w przewijak i umywalkę.

Aby zachować autentyczność historyczną, Muzeum nie jest w pełni przystosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Osoby z ważną legitymacją niepełnosprawności oraz ich opiekun mogą otrzymać specjalne warunki wejścia.

Aparaty słuchowe mogą mieć ograniczoną funkcjonalność z zestawem słuchawkowym.

Wózki inwalidzkie są dostępne na miejscu, jednak nie można ich używać w budynkach Auschwitz I. Nierówny teren może wymagać pomocy drugiej osoby.

Psy przewodniki są dozwolone z aktualnym certyfikatem szkolenia i szczepień.

Przygotuj się wcześniej, by lepiej zrozumieć znaczenie tego miejsca. Skorzystaj ze sprawdzonych źródeł, takich jak:

• Oficjalna strona internetowa Miejsca Pamięci Auschwitz

• Filmy dokumentalne, wspomnienia ocalałych i opracowania naukowe

Porada: Zrób listę miejsc, które chcesz zobaczyć podczas wizyty. Zwiedzając z przewodnikiem – zadawaj pytania i rób notatki dla lepszego zrozumienia.

Rozważ udział w rozszerzonym zwiedzaniu dla pogłębienia wiedzy: Dołącz do 6-godzinnej wycieczki studyjnej z przewodnikiem, aby poznać mniej dostępne miejsca i szczegółowy kontekst historyczny.

⚠️ Unikaj niesprawdzonych lub fabularyzowanych źródeł. Nawet popularne książki, takie jak "Chłopiec w Pasiastej Piżamie" czy "Tatuażysta z Auschwitz" zawierają nieprawdziwe opisy i wydarzenia.

Przeznacz minimum 4–5 godzin na zwiedzanie Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau.

Rozważ nocleg w pobliżu: Dojazd z Krakowa może być męczący i wpłynąć na odbiór miejsca, które stanowi duże obciążenie emocjonalne i fizyczne. Nocując w pobliżu, możesz lepiej odpocząć i zobaczyć więcej wystaw.

Bezpłatne wejściówki są dostępne tylko po południu. Rezerwuj wczesne godziny (aby mieć jak najwięcej czasu) i rozważ połączenie porannego zwiedzania z przewodnikiem z samodzielnym zwiedzaniem później.

Miejsca poza zwykłą 3,5-godzinną trasą odkrywają dodatkowe aspekty historii:

W Auschwitz I:
• Pozostałości łaźni (między blokami 1–2)
• Zachowane w oryginalnym stanie bloki 2 i 3 (dostępne tylko podczas 6-godzinnego zwiedzania dla osób indywidualnych)
• Zbiornik wodny ppoż. (za blokiem 6)
• Blok 10 (miejsce eksperymentów medycznych, wejście nie jest możliwe)
• Wystawy narodowe (bloki 13–21)
• Kwatery i budynki SS przy krematorium I

W Auschwitz II-Birkenau:
• Zbiorniki ppoż. wzdłuż torów
• Budynki rejestracyjne (np. "Sauna")
• Stawy z prochami ofiar
• Ruiny krematoriów IV i V
• Magazyny sortowni („Kanada”)
• Sektor BIII („Meksyk”)

Pełna lista wraz ze zdjęciami: Poza regularną trasą zwiedzania

Wiele pobliskich miejsc pozwala lepiej zrozumieć kontekst historyczny. Niektóre nie są dostępne transportem publicznym – rozważ wynajem samochodu lub prywatnego kierowcy:

• Wystawa sztuki w Harmężach – „Labirynty” to stała wystawa dzieł Mariana Kołodzieja, więźnia i ocalałego

• Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau – Zachowuje pozostałości po dawnych podobozach

• Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej – Skupia się na okolicznej ludności niosącej pomoc więźniom

• Muzeum Żydowskie i Synagoga w Oświęcimiu – Prezentuje historię Żydów sprzed wojny

• Stowarzyszenie Romów w Polsce – Upamiętnia romskie ofiary poprzez edukację wystawę w muzeum przy rynku w Oświęcimiu

Pełna lista ze zdjęciami: Miejsca związane z Auschwitz

Mam nadzieję, że mogę podzielić się moimi dwoma, bardzo różnymi doświadczeniami z wizyt w Auschwitz – z przewodnikiem i bez:

Moja pierwsza wizyta miała miejsce na początku maja 2024 roku, razem z moim synem. Zdecydowaliśmy się na zwiedzanie z przewodnikiem (do Oświęcimia dojechaliśmy pociągiem z Krakowa). Wycieczka zaczynała się późnym rankiem, a grupa anglojęzyczna była dość liczna. Podczas zwiedzania znajdowaliśmy się raczej z tyłu grupy i często słyszeliśmy opowieści o miejscach, do których jeszcze nie dotarliśmy. Mimo to wycieczka była bardzo pouczająca, a nasz przewodnik posiadał ogromną wiedzę. Pamiętam, że po wyjściu czułam się bardzo przygnębiona, a podróż powrotna pociągiem do Krakowa przebiegła w ciszy – myślę, że oboje próbowaliśmy w jakiś sposób przetrawić to, czego doświadczyliśmy.

Podczas drugiej wizyty (również z synem) postanowiliśmy wybrać opcję zwiedzania samodzielnego, żeby móc spokojnie czytać tablice informacyjne i nie czuć się poganiani. Odbyliśmy tę wizytę również na początku maja, ale tym razem o godzinie 16:00. Kiedy przyjechaliśmy, przy wejściu znajdowało się kilka grup zorganizowanych, ale ludzi było znacznie mniej niż rok wcześniej. O 16:00 byliśmy jednymi z nielicznych osób zwiedzających obóz samodzielnie. Gdy przeszliśmy przez tunel i weszliśmy na teren obozu, nie było wokół nikogo – panowała prawie całkowita cisza. Podążając wyznaczoną trasą, co jakiś czas spotykaliśmy grupy z przewodnikami wewnątrz budynków, ale mogliśmy się zatrzymać i poczekać, aż pójdą dalej. W bloku więziennym znów byliśmy zupełnie sami. Kiedy dotarliśmy do komory gazowej i krematoriów, nie było tam nikogo poza nami.

Ta wizyta uderzyła mnie w zupełnie inny sposób. Pamiętałam wszystko, co widziałam rok wcześniej, i było mi ogromnie smutno, ale tym razem nie mogłam powstrzymać łez. Komora gazowa była przytłaczająca – musiałam stamtąd wyjść. Po prostu chciałam wyjść. Nie byłam w stanie wrócić do Birkenau.

Zastanawiałam się, dlaczego to doświadczenie było tak inne. W zeszłym roku było ciepło i słonecznie, było bardzo tłoczno i koncentrowaliśmy się na słuchaniu przewodnika, poruszając się dość szybko. W tym roku było zimno, pochmurno, zaczynało się robić ciemno. Nie było tłumów, a momentami byliśmy zupełnie sami w ciszy. Wrażenie było o wiele silniejsze, całkowicie przytłaczające – i od powrotu do domu często wracam myślami do tej wizyty. Czuję się bardzo uprzywilejowana, że mogłam odwiedzić to miejsce dwukrotnie, by oddać hołd ofiarom. Mam nadzieję, że moje doświadczenie pomoże tym, którzy zastanawiają się, którą formę zwiedzania wybrać.

Razem z żoną odwiedziliśmy Auschwitz-Birkenau w czerwcu tego roku. Mieliśmy ogromne szczęście mieć Łukasza jako przewodnika. Ten dzień był niezapomniany pod wieloma względami.

Oczywiście, znaliśmy to miejsce z historii, ale ogrom i tragizm tego, co wydarzyło się tu 80 lat temu, odebrał nam mowę.

Jednocześnie Łukasz zmusił nas do refleksji. Łatwo było dostrzec związki z okropnościami, które wciąż mają miejsce — codziennie, nie tak daleko od nas.

W ciszy rozmawiałem z wieloma osobami z różnych krajów z naszej anglojęzycznej grupy. Każdy spojrzał na historię i współczesność inaczej, a wszyscy bardzo cenili prowadzenie przez Łukasza. Smutne miejsce i wycieczka z Łukaszem na długo zapadły nam w pamięć.

– Co Cię tu sprowadziło i jak znalazłeś tę stronę?
– Które części uznałeś za najbardziej przydatne?
– Czy czegoś brakuje lub było trudne do znalezienia?
– Czy mogę jakoś poprawić nawigację lub układ strony?

Spróbuj zmienić język (przycisk w menu) — czekam na Twoje uwagi o jakości tłumaczenia. Szukam wolontariuszy, którzy pomogą mi poprawić przetłumaczone teksty.

Kliknij ikonę mapy w prawym dolnym rogu. Zacząłem od podstawowych warstw (patrz legenda w prawym górnym rogu), ale chętnie dowiem się, jakie funkcje są dla Ciebie najważniejsze.
Obecnie korzystam z React Leaflet z OpenStreetMap — jeśli jesteś programistą i chcesz pomóc, odezwij się do mnie.

W obozie pomagał przy odgruzowywaniu oraz budowie ogrodzenia, a następnie wykonywał plany, mapy i szkice terenu. W 1941 r. trafił do bunkra Bloku 11 za przemyt jedzenia i lekarstw, a potem do Karnej Kompanii, gdzie jego talent artystyczny został zauważony. Dzięki temu zatrudniono go w Arbeitseinsatzu (obozowe biuro zatrudnienia), gdzie pracował aż do ucieczki.

Uciekł z Auschwitz w 1942 r. z innymi więźniami, zabierając ze sobą dokumenty z biura zatrudnienia. Rok później został zatrzymany, gdy próbował dostać się do Warszawy, aresztowany i osadzony w więzieniu Montelupich, gdzie odkryto jego fałszywą tożsamość.

Odesłany z powrotem do Auschwitz w październiku 1943 r., został zarejestrowany jako Jan Nosek (nr obozowy 152 884), i był rozpoznawany jedynie przez kolegów z obozu. Kilka tygodni później zgłosił się do transportu do KL Buchenwald, gdzie stwierdzono u niego egzemę i przewieziono go do więzienia w Krakowie w celu wyjaśnienia fałszywej tożsamości. Tam był bity i torturowany.

W połowie 1944 r. Komski został zarejestrowany w obozie Gross-Rosen pod prawdziwym nazwiskiem. Później trafił do kolejnych obozów, gdzie został wyzwolony w kwietniu 1945 r. Po wojnie wyemigrował do USA, gdzie mieszkał do końca życia i pracował jako ilustrator w The Washington Post. Komski zmarł w 2002 r. w Arlington.

Źródło: Obozowe życie na płótnie

W obozie był zatrudniony w pracowni rzeźbiarskiej, wykonując przedmioty i malując dla SS, jednocześnie potajemnie dokumentował obozową rzeczywistość tworząc zakazane rysunki i karykatury.

Z pomocą Witolda Pileckiego, Wincenty Gawron uciekł z Auschwitz w maju 1942 r. Dostarczył ważnych informacji z ruchu oporu do Warszawy, gdzie ponownie wstąpił do Armii Krajowej. Uciekł ponadto z obozu przejściowego w Pruszkowie i więzienia NKWD. Później dołączył do 2 Korpusu Polskiego we Włoszech, gdzie znów spotkał Pileckiego.

Po demobilizacji Gawron zamieszkał w USA, gdzie pracował jako grafik aż do śmierci w 1991 r.

Źródło: Portrety w zbiorach Muzeum

Podczas pobytu w Auschwitz Kościelniak stworzył około 300 obrazów dokumentujących codzienną rzeczywistość obozową. Jego prace są prezentowane w różnych miejscach na terenie Muzeum, m.in. w sali 3 bloku 6 i na licznych tablicach informacyjnych.

Wyzwolony w maju 1945 r. przez 3. Dywizję Kawalerii Pancernej w obozie Ebensee w Austrii, Kościelniak portretował żołnierzy armii amerykańskiej. Po wojnie mieszkał w Warszawie, następnie w Ustce i później w Słupsku, gdzie zmarł w 1993 r.

Źródło: Kościelniak w Wikipedii

W czasie pobytu w obozie Władysław Siwek malował tablice informacyjne, w tym tablice ostrzegawcze. Po namalowaniu portretu oficera SS, otrzymywał zamówienia od innych niemieckich oficerów na portrety i pejzaże. Prywatnie namalował także ponad 2000 portretów współwięźniów.

W październiku 1944 roku Siwek został przeniesiony do Sachsenhausen, gdzie w maju 1945 roku wyzwolili go alianci. Po wojnie tworzył obrazy przedstawiające życie w obozach koncentracyjnych — część z nich znajduje się w bloku 6. Siwek pracował później w Muzeum, najpierw jako kierownik Działu Oświatowego (1949–1952), a następnie jako dyrektor (1952–1953). Zmarł w Warszawie w 1983 roku.

Źródło: Siwek w Wikipedii

Po wybuchu II wojny światowej pracowała jako sanitariuszka na Pomorzu. Po deportacji do Krakowa kontynuowała swoją działalność, a także pracowała jako referentka w Wydziale Gospodarki Wodnej w mieście. W Krakowie założyła tajną komórkę wywiadowczą, zbierając ważne informacje. W maju 1941 roku została za to aresztowana przez Gestapo. Po ciężkim śledztwie w więzieniu Montelupich oraz pobycie w Instytucie Helclów, w kwietniu 1942 roku trafiła do Auschwitz.

W obozie Janina Tollik pracowała w różnych komandach, w tym w Karnej Kompanii, gdzie zaczęła szkicować sceny z życia obozowego. W październiku 1944 roku została przeniesiona do obozu koncentracyjnego Flossenbürg w Bawarii, gdzie doczekała wyzwolenia. Do Polski wróciła w 1949 roku i zmarła w Warszawie w 1994 roku.

Źródło: U kresu sił...

Ten projekt nie byłby możliwy bez wsparcia twórców, którzy udostępniają swoje prace na licencjach Creative Commons. Z wdzięcznością korzystam z poniższych plików — ich rozmiar i kolor zostały dostosowane dla lepszej czytelności.

IG-Farbenwerke Auschwitz.jpg – Licencja CC BY-SA 3.0 Niemcy, dzięki uprzejmości Niemieckiego Archiwum Federalnego (Bundesarchiv, Bild 146-2007-0055). Pokazane w sekcji: Miejsca związane z Auschwitz

Zamek w Oświęcimiu.jpg – Licencja CC BY-SA 4.0 Międzynarodowa. Pokazane w sekcji: Warto zobaczyć w Oświęcimiu

Dziękuję twórcom i społeczności Creative Commons za to, że projekty edukacyjne, takie jak ten, są możliwe!

Ta strona nie mogłaby istnieć bez właściwego systemu zarządzania treścią — a Payload CMS jest po prostu najlepszy. Pojawił się w idealnym momencie: darmowy, open source, elastyczny i przyjazny dla początkujących.

Pod koniec 2024 roku funkcja tłumacza AI uczyniła go jeszcze potężniejszym, umożliwiając mi dzielenie się kluczowymi informacjami o zwiedzaniu Auschwitz na całym świecie. W ciągu zaledwie sześciu miesięcy przeniosłem ogromną ilość treści z WordPressa (którego już nie polecam). Teraz strona działa płynnie, prezentuje się pięknie i jest szybka.

Ogromne podziękowania dla Jamesa Mikruta (uwielbiam Twoje filmy!) i niesamowitych deweloperów Payload, którzy spełniają marzenia — całkowicie za darmo. Sprawdź Payload CMS samodzielnie:

Repozytorium Payload Localization (mój starter)

Repozytorium tej strony (korzystaj śmiało!)

Wielkie podziękowania dla społeczności open source stojącej za OpenStreetMap, Leaflet i React Leaflet — bez tych wyjątkowych narzędzi strona nie mogłaby tak łatwo pomagać odwiedzającym poruszać się po Miejscu Pamięci Auschwitz.

OpenStreetMap (założone przez Steve'a Coasta) oferuje darmowe mapy całego świata. Leaflet, stworzony przez Vladimira Agafonkina, ożywia te mapy dzięki lekkiemu i mobilnemu interfejsowi. Dzięki Paulowi LeCamowi i współtwórcom React Leaflet, integracja z nowoczesną aplikacją React była bezproblemowa.

Te narzędzia doskonale oddają ducha open source — globalną współpracę, która pozwala tworzyć dostępne dla wszystkich zasoby o ważnych miejscach, takich jak Miejsce Pamięci Auschwitz. Jestem za to ogromnie wdzięczny.

Sprawdź sam:

OpenStreetMap

Leaflet

React Leaflet

Przycisk mapy znajduje się w prawym dolnym rogu.

Serdeczne podziękowania dla SVG Repo za dzielenie się tak ogromną ilością darmowych zasobów!